به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اسرار امروز، شفافیت به معنای صداقت است و قطعا هیچ کس با صداقت مخالف نیست. نمایندگان مجلس انقلابی یازدهم در انتخابات مجلس شورای اسلامی، عدم شفافیت آرای نمایندگان مجلس پیشین را به باد انتقاد می گرفتند و آن را در راستای رانت خواری و جلوگیری از حسابرسی به شمار می آوردند و مدعی بودند که با مجلس دهم تفاوت دارند و تصویب شفافیت آراء تابلوی افتخار مجلس یازدهم خواهد بود. حتی پا را فراتر نهادند و علاوه بر شفافیت آراء ، وعده دادند گردش مالی خود را در افکار عمومی شفاف کنند، اما نه تنها گردش مالی خود را شفاف نکردند بلکه در جلسه 15 بهمن سالجاری، به طرح شفافیت آراء هم رای ندادند و طرح کلیات شفافیت آراء تصویب نشد؟!
در طول فعالیت مجلس انقلابی، برخی مدعی هستند که در رفتارهای مجلس نمایش شفافیت داده می شود، اما پنهان کاری می کنند. نمایندگان مجلس یازدهم پیش از انتخابات بین مردم از پخت و پز طرح شفافیت آراء در اوایل حضور خود در مجلس سخن می گفتند و با شعار شفافیت و انقلابی گری وارد میدان شدند اما در عمل با عدم تصویب این طرح ، دوباره شفافیت آراء بایگانی شد!
گفته می شود مطابق اصل ۶۹ قانون اساسی مردم باید در طرحها و لوایح از آراء نمایندگان با خبر باشند یعنی باید تمام مذاکرات مجلس پخش شود، چرا که مردم نا محرم نیستند.
این اعتقاد در افکار عمومی وجود دارد که در عصر الکترونیک هیچ چیز نمی تواند پنهان باشد و قیافه شفافیت گرفتن هم در بین مردم اثری ندارد. شفافیت مانند عدالت است و باید در همه مسائل لحاظ شود. حق شهروندی و مطالبه عمومی است. اینکه چرا برخی نمایندگان مجلس انقلابی نگران شفافیت آراء هستند، نیز سئوالی است که تاکنون پاسخی به آن داده نشده است؟
اگر برخی از افراد اعتمادشان نسبت به بعضی از مسئولان سلب شده، به دلیل عدم شفافیت است. مردم انتظار داشتند تا نمایندگان مجلس انقلابی به وعده پیش از انتخابات مجلس عمل کنند و با تصویب کلیات طرح شفافیت آراء، برخی سرمایه های اجتماعی از دست رفته را برگردانند.
آیا نمایندگان مجلس انقلابی از شفافیت آراء خود می ترسند؟ به نظر می رسد شفافیت آراء ، مخالفت صریح و آشکار با رفتارهای عوام گرایانه است و انتظار می رود قفل آن در مجلس انقلابی یازدهم شکسته شود تا در عین مبارزه با فساد و رانت و بهترین راه برای بیان خواسته‌های واقعی مردم، به سایر قوا تسری پیدا کند.
طرح اصلاح موادی از قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی (شفافیت آرای نمایندگان) به شرح ذیل است:
ماده۱- درجزء(۱) ماده(۲۱) قانون آیین نامه داخلی، پس از عبارت «توزیع آنها» عبارت « وانتشار آن برای عموم ظرف مدت حداکثر یکماه از تاریخ جلسه به صورتی که قابل خوانش رایانهای باشد» اضافه میشود.
ماده۲- درجزء (۶) ماده(۲۲) قانون، پس از عبارت «هفتگی مجلس» عبارت «و انتشار آن حداقل سه روز قبل از تشکیل جلسه برای عموم» اضافه میشود.
ماده۳- ماده(۶۱) قانون به شرح زیر اصلاح و پنج تبصره به آن الحاق میشود:
ماده۶۱- مناط اعتبار رسمیت جلسات کمیسیونها حضور حداقل دوسوم اعضای کمیسیون و نصاب مصوبات آن مطابق ماده(۱۱۷) این قانون است. جلسات کمیسیونها به صورت علنی تشکیل میشود و دستور جلسات هفتگی حداکثر یک هفته قبل از تشکیل برای عموم منتشرمی شود.
اسامی حاضران و غائبین جلسه همراه با آرای نمایندگان به تفکیک اسامی نمایندگان مخالف، موافق و ممتنع و کسانی که در رأی گیری شرکت نکرده‌اند به ترتیب حروف الفبا تا پایان روز رأی گیری در پایگاه اطلاع رسانی رسمی مجلس به صورتی که قابل خوانش رایانه ها باشد، برای عموم منتشر میشود و در مشروح مذاکرات کمیسیون نیز ثبت میشود.
تبصره۱- در صورت اضطرار که رعایت امنیت کشور ایجاب نماید، هرگاه وزیر ذیربط یا بالاترین مقام دستگاه مربوط یا حداقل یک چهارم از اعضای کمیسیون، درخواست نمایند تا برای موضوع مورد بحث، جلسه غیرعلنی تشکیل شود، با تصویب کمیسیون جلسه صرفاً برای رسیدگی به همان موضوع، غیرعلنی میشود.
تبصره۲- درمواردی که حداقل پنج عضو کمیسیون درخواست نمایند که آرای اعضای کمیسیون در مورد طرح یا لایحه یا بخشی از اجزای آن منتشر نشود، در صورت تصویب این درخواست، نتایج آراء بدون درج اسامی انتشار می‌یابد.
تبصره۳- درخصوص طرحها و لوایحی که به موجب اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی در کمیسیون مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، الزاماً جلسات به صورت علنی تشکیل میشود و عدم انتشار آرای نمایندگان در اینگونه جلسات به منزله غیرعلنی شدن جلسه نیست.
تبصره۴- مشروح مذاکرات جلسات علنی کمیسیونها حداکثر ظرف مدت یکماه به صورتی که قابل خوانش رایانه ای باشد، در پایگاه اطلاع رسانی رسمی مجلس برای عموم انتشار می‌یابد.
تبصره۵- مذاکرات جلسات غیرعلنی کمیسیونها و آن دسته از آرای نمایندگان که عدم انتشار آنها به تصویب کمیسیون رسیده بود، با پیشنهاد حداقل پنج نفر از اعضای کمیسیون، پس از گذشت حداقل یکسال با تصویب کمیسیون قابل انتشار است.
ماده۴- در ماده (۶۳) قانون، پس از عبارت «ضبط» عبارت « و انتشار مذاکرات در پایگاه اطلاع رسانی رسمی مجلس» اضافه میشود.
ماده۵- ماده (۶۴) قانون به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میشود:
ماده۶۴- گزارش عملکرد هر کمیسیون از قبیل رسیدگی به طرحها و لوایح، سوال، تحقیق و تفحص و عملکرد ناظرین در هیأتها، شوراها و مجامع در پایان هر ماه به هیأت رئیسه مجلس ارائه میشود تا به نحو مقتضی برای نمایندگان و عموم اطلاع رسانی شود.
تبصره- سازمان صداوسیما با رعایت شرایط مندرج در ماده(۵) این قانون، مجاز است برای تهیه گزارش کامل و زنده صوتی و تصویری از جلسات علنی کمیسیونها در کمیسیون حضور یابد و همچنین صوت این جلسات در پایگاه اطلاع رسانی مجلس به صورت زنده پخش می شود.
ماده۶- ماده(۸۱) قانون به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میشود:
ماده۸۱- مأموریت‌های رسمی فردی و جمعی نمایندگان، از قبیل شرکت درسمینارها، اجلاس، بازدیدهای فنی و تخصصی و نظارتی در داخل و خارج از کشور با تصویب کمیسیون ذیربط و تأیید هیأت رئیسه مجلس انجام می شود. مأموریت اعضای هیأت رئیسه مجلس، با تصویب هیأت رئیسه انجام می شود.
هیأت رئیسه هر کمیسیون مکلف است حداکثر تا یک هفته پس از انجام مأموریت، گزارش آن را به همراه اطلاعات مربوط از جمله: فهرست اعضاء، هزینه‌ها، اهداف و نتایج؛ به صورتیکه قابل خوانش رایانهای باشد، برای اطلاع عموم منتشر نماید. در مورد اعضای هیأت رئیسه مجلس این تکلیف به عهده هیأت رئیسه است.
تبصره - در موارد خاص با تصویب کمیسیون برای اعضای کمیسیون و در مورد هیأت رئیسه مجلس با تصویب هیأت رئیسه، اطلاعات مربوط به مأموریت‌ها منتشر نمی شود.
ماده۷- در ماده (۸۹) قانون، پس از عبارت «ثبت خواهد شد» عبارت «هیأت رئیسه مکلف است ماهانه گزارش غیبت و تأخیر هر یک از نمایندگان در جلسات صحن و کمیسیونها را در پایگاه اطلاع رسانی مجلس برای اطلاع عموم به صورتیکه قابل خوانش رایانه ای باشد، منتشر کند.
ماده۸- در انتهای ماده (۹۵) قانون، عبارت «اسامی نمایندگانی که سه بار غیبت غیرموجه در یک ماه داشته باشند در روزنامه ها درج خواهد شد.» حذف می شود.
ماده۹- در ماده (۱۱۹) قانون، پس از عبارت « نتیجه آراء را » عبارت « همراه با نمایش اسامی مخالفان، موافقان، ممتنعین و نمایندگانی که در رأی گیری شرکت نکرده اند» اضافه میشود و یک تبصره به شرح زیر به آن الحاق میشود:
تبصره- در مورد هر یک از مواد یا اجزاء که به تشخیص هیأت رئیسه مجلس جنبه صنفی یا منطقه ای دارد، آراء اعلام نمی‌شود.
ماده۱۰- جزء (۳) ماده (۱۲۲) قانون، حذف و یک تبصره به عنوان تبصره (۲) به این ماده الحاق می شود:
تبصره۲- در مواردی که حداقل پانزده نفر از نمایندگان رأیگیری مخفی با ورقه را درخواست نمایند، بدون بحث در مورد درخواست رأی گیری میشود و در صورت تصویب، برای آن موضوع رأی گیری مخفی با ورقه انجام می شود.
ماده۱۱- ماده (۱۲۶) قانون به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میشود:
ماده۱۲۶- درتمامی مواردی که رأی گیری درصحن به صورت الکترونیکی یا علنی با ورقه انجام میشود، اسامی نمایندگان موافق، مخالف و ممتنع و کسانی که در رأیگیری شرکت نکرده اند به ترتیب حروف الفبا در مشروح مذاکرات ثبت و حداکثر یک هفته پس از رأیگیری در پایگاه اطلاع رسانی رسمی مجلس به صورتی که قابل خوانش رایانهای باشد، برای عموم منتشر میشود.
تبصره- اسامی نمایندگان تقاضا کننده برای رأی گیری مخفی یا علنی باورقه، درصورت مشروح مذاکرات مجلس ثبت میشود.