اخبار گیلان

چرا رفتن دکتر رضا مسرور می ‌تواند دغدغه ایجاد کند؟

اختصاصی/اسرار امروز/ حسن سامری. برخی مسئولان در سازمانها و دستگاههای اجرایی تلاش می کنند موفقیتهای منطقه آزاد انزلی را در دوران تصدی رضا مسرور، به نفع خود مصادره کنند و اگر هم این امکان برایشان وجود نداشته باشد بگونه ای سعی در القای این مطلب دارند که موفقیت منطقه آزاد انزلی تا حدود زیادی وابسته به موقعیت جغرافیایی و استراتژیک آن است؟! 

اگر به تاریخچه وجود مناطق آزاد نگاهی کنیم می‌توان گفت  روم و یونان نخستین بنیان‌ گذاران چنین مناطقی بودند. در حقیقت، نخستین بنادر آزاد شناخته شده جهان، مناطق محصوری با دیوارهای دفاعی بودند که در یونان بنا شدند.

 این مناطق با هدف افزایش حجم مبادلات تجاری تاسیس شده بود که تمام داد و ستدها در آن بدون دریافت حقوق گمرکی انجام می‌گرفت. اگر این مناطق اهداف توسعه‌ای را مدنظر قرار دهند با توسعه صادرات و با استفاده از معافیت‌های مالیاتی، می‌توانند زمینه‌های پیشرفت و رشد اقتصادی کشور را فراهم آورند. هدف‌های اصلی از ایجاد مناطق آزاد در بسیاری از کشورهای در حال توسعه عبارتند از: ایجاد اشتغال، توسعه صادرات، جذب و تشویق سرمایه‌های خارجی، ایجاد درآمد ارزی، انتقال تکنولوژی، توسعه منطقه‌ای و برپایی نمایشگاه‌ها.

 بنابراین مناطق آزاد بعنوان موتور و نیروی محرکه اقتصادی کشور  می توانند پیشگام رشد و توسعه اقتصادی کشور باشند. مهیا بودن تسهیلات و زیرساخت‌های مناسب و همچنین سایر خدمات عرضه به‌عنوان یکی از بایدهای مناطق آزاد اقتصادی تلقی می‌شود. فراهم بودن امکانات مناسب در زمینه حمل‌ونقل و نظام ارتباطات، اسکله‌های مدرن و مجهز ، فرودگاه‌های بین‌المللی و ... از جمله عواملی هستند که موفقیت یک منطقه آزاد اقتصادی را تضمین می‌کنند.

ایجاد مناطق آزاد تجاری درکشورهای مختلف جهان با هدف از بین بردن جاماندگی اقتصادی و دست یافتن به استقلال اقتصادی- صنعتی صورت می‌گیرد.  اندیشه تاسیس و راه‌اندازی مناطق آزاد در ایران نیز در دهه ۱۳۳۰ شکل گرفت و تا سال 1384جزیره کیش ، جزیره قشم، چاه بهار، ارس، اروند و انزلی به منطقه آزاد تبدیل شدند. 

آنچه باعث شد تا قلم در دست بگیرم و چند خطی بنویسم خبری بود که توجه ام را همانند مردم استان گیلان بخود جلب کرد . موضوع خبر، عضویت دکتر رضا مسرور مدیر عامل منطقه آزاد انزلی درهیات مدیره شستا و نیز انتصاب وی، بعنوان مشاور اقتصادی سازمان تامین اجتماعی کشور بود.

 پس از انتشار خبر انتقال این مدیر گیلانی  به سازمان تامین اجتماعی، دغدغه مردم استان گیلان که به رشد و توسعه منطقه آزاد انزلی دل بسته‌ بودند، حضور مدیری شایسته و متخصصص در این منطقه است.

 منطقه آزاد انزلی منطقه‌ای مهم و استراتژیک در حاشیه خزر و در فاصله 40 کیلومتری بندر انزلی است که می‌توان از آن به عنوان تنها منطقه آزاد ایران در شمال کشور نام برد و کشورهای حاشیه دریای خزر و خلیج فارس ، ترکیه و کشورهای  آسیای جنوب شرقی، عمده بازارهای صادرات و واردات محصولات از این طریق هستند.

قرار گرفتن در مسیر کریدور بین المللی شمال - جنوب، دارابودن موقعیت ویژه در زمینه ارتباط با کشورهای حاشیه دریای خزر، همجواری با بنادر آستراخان و لاگان در روسیه، راسنودسک در ترکمنستان، اکتائو در قزاقستان و باکو در آذربایجان، دسترسی از طریق راه های مناسب به بازارهای مصرف کشورهای همسود ( CIS ) و نزدیکی به فرودگاه بین المللی رشت و پایتخت از جمله مزایای منطقه آزاد انزلی است. گفته می شود منطقه آزاد انزلی در نزدیکی بندر انزلی  با سابقه طولانی ترابری کالا بین ایران و اروپا و مسیر کریدور بین المللی شمال-جنوب ، محلی مناسب برای ذخیره سازی، ترانزیت و حمل مجدد کالا به آسیای میانه است.

منطقه آزاد انزلی شامل 3200 هکتار در نیمه اول سال 1392 بود که هم اکنون با افزیش به 8 هزار و 609 هکتار وسعت، مطلوبیت ، جاذبه و اختیارات قانونی آن برای ارائه تسهیلات در زمینه تخلیه و بار گیری وسایر امور ارتقاء یافته است.

برخی مسئولان در سازمانها و دستگاههای اجرایی تلاش می کنند موفقیتهای منطقه آزاد انزلی را در دوران تصدی رضا مسرور، به نفع خود مصادره کنند و اگر هم این امکان برایشان وجود نداشته باشد بگونه ای سعی در القای این مطلب دارند که موفقیت منطقه آزاد انزلی تا حدود زیادی وابسته به موقعیت جغرافیایی و استراتژیک آن است؟! برخی هم اتهامات گوناگونی را در دوران مدیریت وی طرح کردند و به نوعی شاید تلاش داشتند تا ناتوانیهای خود را این چنین، از دیگران مخفی نگه دارند!  اتهاماتی که تا این لحظه از سوی نهادهای نظارتی مختلف تایید نشده است.

مردم استان گیلان و کشور وقتی گذرشان به منطقه آزاد انزلی در سال 1392 می افتاد فقط چند پروژه تجاری می دیدند که نیمه کاره و تعطیل بود و شاید هرگز فکر نمی کردند این منطقه انقلابی در اقتصاد استان گیلان و کشور ایجاد می کند.

مهمترین ویژگی منطقه آزاد انزلی در سال ۹۲ رکود حاکم بر آن بود. رکودی که در همه بخش های منطقه به ویژه در پروژه‌های عمرانی وجود داشت. این رکود ناشی از شرایط خاص دوران تحریم و نگاه مدیریتی حاکم  ، در فضای کسب و کار منطقه نیز قابل مشاهده بود. از سوی دیگر به دلیل عدم فهم مشترک از ظرفیت ها و نقش منطقه آزاد انزلی، شاهد عدم همکاری نهادهای استان در اجرا و اعمال مزایا و معافیت‌های منطقه بودیم، به طوری که این عدم همکاری به یک عرف و رویه در تمام همکارهای اداری، خدماتی و پروژه های عمرانی تبدیل شده بود. مشکلات درآمدی و تأمین منابع مالی جهت اجرای پروژه های عمرانی دیگر مسئله دست به گریبان در منطقه آزاد انزلی در سال ۹۲ بود.

منطقه آزاد انزلی سال ۹۸ در مقایسه با سال ۹۲ با تحولاتی همراه شد که به نظر کارشناسان در دوران شکوفایی خود قرار گرفته و به هیچ وجه با شرایط آن زمان قابل مقایسه نیست.

در واقع هیچ کسی نمی تواند مدعی شود توسعه منطقه آزاد انزلی به خودی خود اتفاق افتاده و قاطعانه باید گفت این منطقه از رکود سال 1392 پس از آغاز مدیریت «رضا مسرور» جانی تازه گرفت و گام به گام به منطقه‌ای نمونه در عرصه تحقق اهداف اقتصادی و تجاری تبدیل شد و اکنون نقش مهمی در ایجاد تعامل اقتصادی، تجاری و فرهنگی در مهمترین بخش آسیا ایفاء می کند .

دکتر رضا مسرور با 15 سال سابقه ازجوانترین مدیران عامل مناطق آزاد کشور و اولین مدیرعامل بومی در منطقه آزاد انزلی بود که معاونت سازمان منطقه آزاد ماکو و کیش را در کارنامه خود دارد.

 منطقه آزاد انزلی تا پیش از سال 1392 ، از هرگونه زیرساخت‌ها و تاسیسات مورد نیاز برای استقرار صنایع و جلب سرمایه گذاران محروم بود بنابر این نتوانست سرمایه گذارقابل توجهی جذب کند.

 دکتر رضا مسرور  می دانست  منطقه آزاد انزلی پتانسیل‌های مناسبی جهت رشد و توسعه دارد که باید به بهترین شکل ممکن از آنها در جهت رونق اقتصادی و اشتغالزایی در گیلان بهره گرفت.

وی تلاش کرد تا ریشه های اصلی مشکلات را شناسایی کند و با تکیه بر روش علمی به یک برنامه ریزی جامع برسد.  این مدیر گیلانی با بالا بردن بینش و دانش و ایجاد همگرایی مدیران سازمان منطقه آزاد انزلی با مسئولین ملی و استانی ، در دوران مدیریت خود اثبات کرد می توان بر ارتقای این منطقه در عرصه ملی و بین‌المللی تمرکز کرد و بدین ترتیب در راه توسعه كشور، پیشگام مناطق آزاد شد. بطوریکه در دوران مدیریت شش ساله وی پروژه های راکدی نظیر موج شکنهای شرقی و غربی، تقاطع غیر همسطح شهید نامجو ، ساختمان اداری منطقه، اجرای عملیات ساخت 5 پست اسکله در مجتمع بندری کاسپین، احداث و تکمیل تاسیسات مجتمع بندری کاسپین نظیر برج دیده بانی و ...  به اتمام رسید.

براساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب درخصوص اقتصاد مقاومتی، مناطق آزاد با درپیش گرفتن توسعه صادرات غیرنفتی می‌توانند به عنوان محور اقتصاد مقاومتی پیشرو در تحقق اهداف این سیاست ارزنده باشند.

 مسرور در ابتدای ورود خود به منطقه آزاد انزلی ایمان داشت که این منطقه قادر به ایفای نقشی اساسی در اجرای سیاست های کلی اصل 44 بوده و می تواند با گسترش اقتصاد رقابتی ، محیطی امن و سودآور برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی ایجاد نماید .

وی بخوبی می دانست که در دنیای پرسرعت کنونی، چاره‌ای جز برطرف کردن موانع و حرکت شتابان در مسیر توسعه وجود ندارد و تلاش کرد با حرکت در مسیر منویات رهبر معظم انقلاب برای تحقق اقتصاد مقاومتی گام بردارد.

اگر چه در طول سالهای مدیریت وی ، کشور به دلیل تحریم های ناجوانمردانه در مبارزه با تروریسم اقتصادی با شرایط پیچیده ای مواجه بود اما این مدیر گیلانی در کوران مشکلات ناامید نشد وبا ایجاد همدلی و همکاری در مسیر کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، رتبه ممتاز مناطق آزاد کشور را در شاخص های اقتصاد مقاومتی کسب کرد که این رویداد فرخنده در بین مناطق آزاد بی نظیر و یا کم نظیر است.

مقایسه منطقه آزاد انزلی 1392 با 1398 نشان می دهد روند توسعه در این منطقه، حرکت رو به جلو داشته و شاخص های اقتصادی در ریل توسعه و پیشرفت قرار گرفته است و با اجرای طرح های توسعه ای و خلق مزیت برای سرمایه گذاران، الگویی برای توانمندسازی قابلیت‌های اقتصادی سایر مناطق آزاد کشور می باشد.