اخبار گیلان

چرا فرهنگ سازمانی مهم است؟

در این مطلب می خواهیم بررسی کنیم چرا فرهنگ سازمانی مهم است؟ و چرا باید به آن پرداخته شود؟ حکایت می شود پیش از ظهور موسی، یهودیان گناهان خود را بر تکه پوستی (یا کاغذی) می نوشتند و هر از گاهی بزی می گرفتند و آن نوشته ها را بر شاخش می آویختند و به بیابانش می فرستادند تا گرگش بدرد و بدین ترتیب گناهان ایشان بخشیده شود. نام قربانی «بز طلیعه» بود. در میان مردم روزگار ما، نام آن بز به «فرهنگ» تبدیل شده است! چرا ترافیک خراب است؟ چون فرهنگ ما چنین است. چرا بازار ریا رواج دارد؟ چون فرهنگ ما چنان است. چرا بهره وری پایین است؟چون فرهنگ ما فلان است و ...

بسیاری از ما گناه ناهنجاری ها و نابسامانی ها را از دوش خویش بر میداریم و بر دوش بز «فرهنگ» می افکنیم بی آنکه برای درک معنای واقعی واژه فرهنگ و پیچیدگی های ان زحمتی به خود بدهیم.

فرهنگ، نقش خاصی از عوامل است که در تعاملند. اگر راهی برای گشودن رمز این نقش ها ندانیم، ممکن است فرهنگ را اصلا نفهمیم. چرا گمان می کنیم درک سازمانها (بنگاه های کهن و معتبر، حتا بنگاه های جوان و پر مایه) آسان تر از درک کشورهاست؟ سازمانها فرهنگ های نیرومندی پدید می آورندکه پندار و رفتار کارکنان آنها را جهت می دهد. سلطه فرهنگ ها را نمی توان با پیمانه های ساده پیمود و نمی توان آنها را به آسانی دسته بندی کرد چرا که هر یک از آنها نقش یگانه ای است که پیشینه یگانه سازمان را بازتاب می دهد.

فرهنگ مهم است؛ زیرا هر اقدامی بدون آگاهی از نیروهای فرهنگی(که همیشه در کارند) ممکن است پیامدهای پیش بینی نشده و ناخواسته داشته باشد. بشر از دیرباز با نیروهای طبیعی و آثار آن آشنا بوده است. حتا حیوانات می دانند بی توجهی به نیروی جاذبه یعنی چه. اما نیروهای فرهنگی بسی نا شناخته تر و پیچیده ترند. جدی گرفتن فرهنگ یعنی این که پیش از دست زدن به هر کاری، به پیامد نیروهای فرهنگی بیندیشیم.

در هر یک از دوره های گوناگون تکامل سازمان ها، فرهنگ، اهمیتی فراخور همان دوره دارد. فرهنگ جوهره هویت سازمان است و لذا همه سخت به آن می آویزند درست همانجور که نوجوان به هویت شکوفای خود می چسبد. در هر رده ای از سازمان، فرهنگ وجود دارد. برای اینکه بفهمیم فرهنگی وجود دارد یا خیر، باید دنبال سرنخی از تجربیات و سوابق مشترک در میان افراد بگردیم. این مهم است، زیرا پندارها، ارزش ها، و رفتار افراد غالبا تنها در چارچوب هویت فرهنگی آنان قابل درک است.

فرهنگ مهم است زیرا برایند نیروهای عظیم، نهفته و غالبا ناخودآگاهی است که رفتار فردی و گروهی ما را رقم می زند و الگوی ذهنی، نگرش ها و ارزش های مورد قبول ما را تعیین می کند. فرهنگ سازمانی اهمیت ویژه ای دارد زیرا مبانی فرهنگی، استراتژی، هدفها و روش کار سازمان را معین می سازد. ارزش ها و الگوهای ذهنی مدیران ارشد، تا حدی ساخته و پرداخته سابقه فرهنگی خود آنان و تجربیات مشترک آنان است.

اگر می خواهیم سازمانی کاراتر و موثرتر داشته باشیم باید نقش فرهنگ را در زندگی سازمانی بشناسیم. بزرگترین خطر برای درک فرهنگ این است که آنرا بیش از اندازه در ذهن خود ساده کنیم.